BÖBREK NAKLİ

Böbrek Nakli Görevini yerine getiremeyen böbreğin yerine canlı ya da beyin ölümü gerçekleşmiş kişiden alınan böbreğin takılması işlemine denir. Kronik böbrek yetmezliği böbreklerin kalıcı olarak bozulması ve görevini yapamaz hale gelmesidir. Kronik böbrek yetmezliğinin tek tedavisi böbrek naklidir.

BÖBREK NAKLİNİN AVANTAJLARI NELERDİR?

Kronik böbrek yetmezliğinin tedavisinde kullanılan diyaliz yöntemi aslında böbrek yetmezliğini tedavi etmez. Bu yüzden böbrek nakline alternatif bir tedavi seçeneği olarak düşünülmemelidir.  Diyaliz tedavisi sadece nakil için uygun olan hastalarda böbrek nakli olana kadar ya da nakil için uygun olmayan hastalarda hastanın hayatta kalmasını sağlamak için kullanılmalıdır.

Diyaliz tedavisinin olumsuz yönleri, katı diyet ve su kısıtlaması gerektirmesi, seyahat engeli, kişiyi sosyal hayattan soyutlanma, iş veya eğitimden geri kalma, çocuk hastalarda gelişme geriliğine neden olmasıdır. Ayrıca diyaliz hastaları tansiyon ve kan yapıcı ilaçlar gibi bir takım ilaç kullanmak zorundadır. Buna karşın, başarılı bir böbrek nakli ve ameliyat sonrası hastalar sağlıklı bir şekilde günlük hayatlarını sürdürebilmektedir.

BÖBREK NAKLİ NE ZAMAN YAPILMALIDIR?

Kronik böbrek yetersizliği olan hastalarda böbrek süzme işlevinin %15 ‘in altına düşmesi durumunda diyaliz ya da böbrek nakli tedavisine ihtiyaç vardır.  Böbrek nakli için uygun olan hastalarda öncelikle böbrek nakli tercih edilmelidir. Diyaliz tedavisi her ne kadar hastayı hayatta tutsa da, böbrek damarlarında zamanla hasara yol açar. Bu yüzden hiç diyaliz tedavisine girmeden nakil işleminin uygulanması tercih edilmelidir.

NAKİL NASIL YAPILIR?

Böbrek nakli, ya kadavradan ya da canlı vericilerden alınan böbrek ile yapılır. Ülkemizde daha çok hastanın yakınından alınan böbrek ile nakil işlemi gerçekleştirilir.  Canlı vericiden böbrek alınma ameliyatı kapalı (laparoskopik) ya da açık cerrahi yöntemlerle uygulanır.

Vericiden alınan böbrek, alıcının kasık bölgesinde yapılan bir kesiden girilerek gerçekleştirilir.  Kasık bölgesindeki atar ve toplardamarlar bulunur ve hazırlanır. Böbreğin atar ve toplardamarları bu damarlara dikilerek böbreğin kanlanması sağlanır. İdrar kanalı ise idrar kesesine bağlanarak işlem sonlandırılır.

NAKİL İÇİN BÖBREK NASIL BULUNUR?

Ülkemizde kadavradan yani ölüden alınan böbreklerin dağıtım işlemi Sağlık Bakanlığı tarafından kurulmuş olan bir birim tarafından gerçekleştirilir. Canlı vericisi olan hastalarda nakil işlemi daha çabuk yapılabilmektedir. Canlı verici olabilmek için kişinin 18 yaşını doldurmuş olması gerekir. Üst yaş için kesin bir sınırlama yoktur. Verici adayının böbreğinin alınıp alınamayacağı, yapılan muayene ve tahlil sonuçlarına göre karar verilir.

HANGİ HASTALARA BÖBREK NAKLİ UYGULANMAZ?

BÖBREK NAKLİ AMELİYATI SONRASINDA NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?

Böbrek nakli uygulanan hastaların yaşamları boyunca, vücudun yeni böbreği reddetmesini önlemek için bazı ilaçları kullanması gerekir.  Aksi takdirde, ameliyattan sonra ne kadar süre geçerse geçsin, hastanın vücudu takılan yeni böbreği reddedebilir.

Nakil ameliyatı olan hastaların dikkat edilmesi gereken başlıca konular şunlardır;

Tansiyon hastalarında kan basıncı, şeker hastalarında kan şekeri kontrol altında tutulmalıdır.

Tuz, yağ ve karbonhidrat açısından zengin olan gıdalardan uzak durulmalıdır.

Kullanılan ilaçların etkisini azalttığı için greyfurt tüketilmemelidir.

Düzenli bir şekilde egzersizler yapılmalıdır.

Ağır fiziksel işlerler ve sporlar  yapılmamalıdır.